ABD Üniversitelerinde Master ve Doktora Yapmak

Türkiye’den çok sayıda öğrenci okurum ABD’de moleküler biyoloji veya genetic dallarında master ve doktora yapma konusunda sorular gönderip bu konudaki önerilerimi duymak istediklerini belirtiyorlar. Bir blog yazıp biraz bilgi vermek istedim.

Öncelikle ABD’deki sistemin Türkiye’de uygulanandan biraz farklı olduğunu hemen belirtmek isterim. TR’de lisans eğitiminden sonra genellikle yüksek lisans ve sonrasında da doktora yapılıyor. Dogrudan doktoraya baslama mumkun olmakla birlikte ancak sinirli sayidaki ogrenci dogrudan doktoraya baslama kriterlerine sahip oluyor. ABD’de ise doğrudan doktora programına başlanıyor. Master derecesi almış olmak gibi bir koşul yok. Bununla birlikte eğer öğrenci sadece master yapmak istiyorsa master programına girebiliyor. Genelde doktora programları 5-6 yıl sürerken master için 2, bazan 3 yıllık bir çalışma yeterli oluyor (kisinin kapasitesi ve programdaki basarisi sureyi etkiliyor, dort yilda mezun olanlar olabildigi gibi 10 yilda doktora alan ogrenciler de soz konusu). Bazan doktora yapmak amacıyla programa giren ama bazı nedenlerle programı tamamlamaktan vazgeçen öğrenciler, gerekli şartları yerine getirmiş olmak kaydıyla, master derecesi alıp ayrılabiliyorlar.

Yabancı öğrenciler için hem master hem de doktora için girişte önemli olan kriterler; i) lisans derslerinden aldiklari notlar ıı) TOEFL sinavi puanı ııı) GRE sinavi puanı. Bildigim kadariyla TOEFL ve GRE sınavlarına Amerikan konsolosluklarında girilebiliyor. TOEFL bildiğiniz gibi ingilizce bilgi sevyesini ölçen bir sınav, GRE ise genel yetenek düzeyini ölçen ve TR’deki iki basamaklı sınav sisteminde ilk basamak sınavını andıran bir sınav oluyor. Bu iki sınavdan alınan puanlar ne kadar yüksek olursa, herhangi bir Amerikan üniversitesinden burslu olarak doktora programına kabul alma şansı da o kadar yüksek oluyor.

ABD dışından, özellikle Çin ve Hindistan’dan başvurup kabul alan öğrencilerin TOEFL puanları çok yüksek olmasa da iyi olmakla birlikte , GRE den aldıkları puanlar çok yüksek oluyor. Bunu göz önünde tutmak ve ona göre hazırlanmak gerekiyor. Özellikle GRE’nin sayısal denebilecek “quantitative” kısmından çok yüksek puan almak gerekiyor. TR’deki degisik kurumlardan burs almis olmak pozitif olarak degerlendiriliyor olsa da ders notlari, GRE ve TOEFL puanlari kabul almada esas teskil ediyor.

Bu iki sınavdan iyi puanlar aldıktan sonra istediğiniz ABD üniversitesine başvuru yapabilirsiniz. Başvurular üniversitenin “Graduate School”una yapılıyor. Her üniversitenin web sitesinden graduate school sayfalarına girerek başvuru formlarını bulabilirsiniz. Yine aynı sayfalarda giriş koşulları ile ilgili bilgiler de sunuluyor. Avrupa ve ABD doktora programları arasında bir karşılaştırma yapmak gerekirse ABD üniversitelerinde uygulanan program özellikle ülkemizden gelen öğrenciler için çok daha uygun görüşündeyim. Bunun nedeni ise ABD’de doktoranın ilk iki yılının derslerle geçmesi ve dersleri bitirmiş bir öğrencinin o günün en son bilgileri ile donanmış hale gelmesi diyebilirim. Böylece background eksikliği giderilmiş oluyor.

Konu ile ilgili olarak şu anda Utah Üniversitesinde Fizik alanında çalışan bilim insanlarından Cüney Şahin ile yaptığım söyleşiyi de dinlemenizi öneririm. Söyleşiyi Dr. Şahin doktora çalışmalarını sürdürürken yapmıştık ve programa girişi ve genelde doktora programları hakkında çok değerli bilgiler vermişti.

Photo: Susan McClelleen

İki bölümden oluşan bilim insanı nasıl olunur podcast bölümlerimden de faydalanacağınızı tahmin ediyorum. Bu programlarda da ABD’de doktora yapmaktan bahsediyorum.