Podcast – İnsan DNA’sını Değiştirmek
Podcast: Play in new window | Download
Bu bölümde yeni bir bilimsel gelişmeden, ilk defa normal bir insan embryosunun hastalığa neden olan bir geninin genetik mühendisliği ile değiştirilmesinden bahsediyorum.
İnsanları hasta eden virüsler olduğu gibi bakterilere özel virüsler olduğunu biliyor muydunuz? Bugünkü podcastimizde bilim insanlarının bakterilerin nasıl olupta virüsleri etkisiz hale getirdiklerini öğrenip, bu sistemi genetik hastalıkların tedavisine uyarlamaları hakkında konuşacağız.
Gen düzenleme metodu olarak bilinen ve bilimsel adı CRISPR-Cas9 olan biyolojik işlev, bakterileri virüslere karşı koruyan, bakterinin bir açıdan bağışıklık sisteminin bir parçası. Özetle, bakteri kendisine bulaşan ve bakteriofaj olarak bilinen virüsü alt ettikten sonra ona ait kısa bir DNA parçasını kendi DNA’sına ekliyor. Daha sonra aynı virüsle tekrar bulaştığında kendi DNA’sındaki bu virüs kalıntısını kullanarak yeni giren virüsü tanıyıp onun DNA’sını kesiyor. Böylece virüsü etkisiz hale getiriyor. Bilim insanları CRISPR-Cas9 sisteminin nasıl çalıştığını keşfettikten sonra onu diğer organizmaların DNA’larında arzu edilen değişiklikler yapmak için kullanmaya başladılar.
Sistemin keşfi üzerinden henüz on yıldan az bir süre geçmiş olmasına rağmen teknik, insan hücreleri de dahil çok sayıda organizmanın DNA’sının arzu edilen yönde değiştirilmesinde kullanıldı. Tekniğin en önemli katkısı moleküler yaşam bilimlerinde temel araştırma alanında yaşanıyor. Çünkü ondan önce herhangi bir genin yapısını değiştirmek hem uzun zaman ve çok emek istiyordu hem de masraflıydı. Artık DNA nın yapısının değiştirilmesi CRISPR-CAS9 tekniği sayesinde hem çok daha kolay hem de çok daha kısa sürede ve çok az masrafla gerçekleştirilebiliyor.
“Bahri Karaçay ile Bilim” Podcastini akıllı telefonunuzla dinlemek ve her eklenen yeni bölümün otomatik olarak telefonunuza gelmesini isterseniz lütfen aşağıdaki ikonları kullanarak abone olun;
Android platformu kullanıcıları;